ขี้แดดนาเกลือ

[hearse]

ขี้แดดนาเกลือ

นายสรณพงษ์ บัวโรย นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร ระดับชำนาญการ สำนักงาน
เกษตรจังหวัดสมุทรสงคราม กล่าวว่า

จากปัญหาของชาวนาเกลือในแถบจังหวัดสมุทรสงคราม และสมุทรสาคร ก่อนฤดูทำ
นาเกลือของทุกปี ประมาณเดือนพฤศจิกายน ชาวนาเกลือจะต้องขูดขี้แดดในนา
เกลือ ในนาอันตากและนาอันเชื้อทิ้งทุกปี และจะได้ขี้แดดนาเกลือเป็นจำนวนมาก
โดยไม่รู้ว่าจะนำไปใช้ประโยชน์อะไร เพราะถ้าไม่ขูดขี้แดดนาเกลือออกทิ้งไป จะ
เป็นปัญหาและอุปสรรคในการทำนาเกลือในครั้งต่อไป คือ ขี้แดดนาเกลือจะคอยบัง
แสงแดด ทำให้น้ำเค็มเปลี่ยนเป็นเกลือได้ช้ากว่าปกติ และขี้แดดนาเกลือจะไปปน
เปื้อนในเกลือได้ ทำให้เกลือไม่สะอาด ชาวนาเกลือจึงต้องขูดขี้แดดนาเกลือออกทิ้ง
ทุกปี ปีละหลายพันตัน

ตอบคำถามที่ว่า ขี้แดดนาเกลือ คืออะไร ? ขี้แดดนาเกลือ คือ สาหร่ายตะไคร่น้ำ
และแพลงตอนต่างๆ ในนาเกลือที่จับตัวเป็นแผ่นบางๆ แห้งกรอบเป็นสีน้ำตาลปนดำ
ที่แฝงอยู่ในนาเกลือ ทั้งอันตากหรืออันเชื้อ ชาวนาเกลือเรียกกันว่า “ดินหนังหมา”
จะเกิดในช่วงฤดูฝนที่พักการทำนาเกลือ และชาวนาเกลือจะขูดขี้แดดนาเกลือดัง
กล่าวออกทิ้ง ช่วงของเดือนพฤศจิกายนและเดือนธันวาคมของทุกปี ก่อนที่จะทำนา
เกลือในปีต่อไป

การเกิดขี้แดดนาเกลือในช่วงที่ชาวนาเกลือหยุดพักการทำนาเกลือในช่วงฤดูฝน
ระหว่างเดือนพฤษภาคม-ตุลาคม ของทุกปี น้ำฝนที่ขังอยู่ในนาเกลือ จะทำให้เกิด
พืชชั้นต่ำที่เรียกว่า “สาหร่าย” และตระไคร่น้ำ เกาะอยู่ในนาเกลือ เมื่อหมดช่วงฤดู
ฝน ชาวนาเกลือจะปล่อยน้ำในนาเกลือทิ้ง เพื่อเตรียมจะทำนาเกลือในปีต่อไป

สาหร่ายและตระไคร่น้ำ รวมทั้งจุลินทรีย์สาร เหล่านั้น จะแห้งจับตัวกันเป็นแผ่นสี
น้ำตาลเข้ม ตกสะเก็ดเป็นแผ่นในนาเกลืออันตากและอันเชื้อ ชาวนาเกลือจะเรียกกัน
ว่า “ดินหนังหมา หรือ ขี้แดดนาเกลือ” ซึ่งเป็นปัญหาของชาวนาเกลือที่ต้องขูดทิ้งทุก
ปี ก่อนทำนาเกลือ สำหรับปริมาณขี้แดดในนาเกลือที่เกิดขึ้น ในนาอันตากและนาอัน
เชื้อ ในแต่ละปีในเนื้อที่ 1 ไร่ จะเกิดขี้แดดปริมาณ 500-1,000 กิโลกรัม

จังหวัดสมุทรสงคราม มีการทำนาเกลือในปัจจุบันเหลืออยู่ประมาณเพียงประมาณ
3,000-4,000 ไร่ ก็จะได้ขี้แดดในนาเกลือประมาณปีละ 1,000-2,000 ตัน เมื่อ
ขี้แดดนาเกลือดังกล่าวมีประโยชน์มากด้วยคุณค่าและมีราคาดี ส่งผลให้ชาวนาเกลือ
ได้เงิน 2 ต่อ คือ ได้จากขายเม็ดเกลือ และยังได้จากการขายขี้แดดนาเกลือ จึงเป็น
ผลพลอยได้ที่ได้กำไรดี

ส่วนคุณสมบัติของขี้แดดนาเกลือแบ่งออกเป็น 3 ชนิด คือ

1. คุณสมบัติทางกายภาพ จากการสังเกตรูปร่างภายนอก ขี้แดดนาเกลือเป็นแผ่น
บางๆ หนาประมาณ 2-3 มิลลิเมตร มีสีดำอมน้ำตาล ขนาดแผ่นกว้างยาว 2-3
มิลลิเมตรนี้ เมื่อแห้งสนิท ถ้าใช้มือบีบจะกรอบและหักง่าย เมื่อนำไปแช่น้ำจะอุ้มน้ำ
ได้ดี ถ้าเป็นขี้แดดนาเกลือใหม่ๆ จะมีรสเค็มเล็กน้อย ถ้าเป็นขี้แดดนาเกลือค้างปีรส
เค็มจะหายไป เกษตรกรจึงนำไปใส่ต้นไม้ เมื่อนำขี้แดดนาเกลือไปบดเป็นชิ้นเล็กๆ
แล้วนำไปใส่ต้นไม้ จะช่วยปรับโครงสร้างดินให้ร่วนซุยขึ้น เหมาะแก่การเจริญเติบโต
ของพืชผลทางการเกษตร

2. คุณสมบัติทางชีวภาพ ขี้แดดนาเกลือเกิดจากสาหร่ายและตะไคร่น้ำ และ
จุลินทรีย์เล็กๆ ในน้ำจืด-กร่อยในนาเกลือ เมื่อถูกแสงแดดจะแห้งเป็นแผ่นบางๆ ถ้า
นำไปแช่น้ำจะมีกลิ่นเหม็น เพราะเกิดจากการเน่าเสีย จะมีกลิ่นเหม็นคล้ายสุนัขตาย
ชาวบ้านจึงเรียกกันว่า “ดินหนังหมา” ทั้งนี้เกิดจากการหมักตัวของสาหร่ายและ
ตะไคร่น้ำที่ยังมีชีวิตอยู่และความเค็ม จะทำให้เกิดการเน่าเหม็น ขี้แดดนาเกลือ
ใหม่ๆ จะไม่เหมาะแก่การนำเอาไปทำปุ๋ยหรือดินปลูกต้นไม้ หรือถ้าจะนำไปใช้ ก็ต้อง
ใช้แต่น้อยหรือใช้กับดินจืด การใช้ก็จะใช้ในปริมาณพอสมควร แต่ให้เริ่มจากการใช้
น้อยๆ ไปก่อน แล้วใช้สังเกตดูความต้องการของต้นไม้ ถ้าไม่มีปัญหาเกิดขึ้น ก็เพิ่ม
ตามความเหมาะสมได้

3. สำหรับการค้นหาคุณสมบัติทางเคมี ผู้วิจัยและผู้ร่วมวิจัยได้นำขี้แดดนาเกลือส่ง
ให้ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร ดำเนินการนำไปวิเคราะห์
โดยมี ผศ.ดร.ณรงค์ ฉิมพาลี เป็นผู้วิเคราะห์ ได้ผลวิเคราะห์ออกมาว่า การใช้
ประโยชน์จากขี้แดดนาเกลือ


จากการศึกษาและวิจัยของคณะผู้วิจัย พบว่า มีชาวนาเกลือนำเมล็ด แตงโม แตง
ไทย โยนทิ้งไว้ในกองขี้แดดนาเกลือ ปรากฏว่า เมล็ดแตงโมและแตงไทยแตกยอด
ออกช่อ เจริญงอกงามเติบโต และติดดอกผลได้ดี ที่สำคัญคุณภาพของผลแตงโม
เนื้อจะแน่น สีแดงสด รสชาติหวาน ส่วนผลแตงไทยจะผลใหญ่ เนื้อนุ่ม มีรสหวาน
ทานแล้วอร่อยมาก ชาวนาเกลือบางรายนำขี้แดดนาเกลือค้างปีไปใช้ในการปลูก
ละมุด พุทรา กล้วยน้ำว้า ทับทิม และผักบางชนิด เช่น บวบ มะเขือ พริก ผลไม้ต่างๆ
รวมทั้งผักเกือบทุกชนิด เจริญเติบโตดีมาก และผลผลิตออกมามีคุณภาพที่ดี

จากการศึกษาทดลองนำขี้แดดนาเกลือเก่าเกิน 6 เดือน ไปใช้กับผลไม้ใหญ่ ได้แก่
ส้มโอพันธุ์ขาวใหญ่ แก้วมังกร ชมพู่ ขนุน ฝรั่ง ปรากฏว่าทำให้ส้มโอมีรสชาติหวาน
น้ำหนักดี เปลือกบาง เป็นที่ต้องการของผู้บริโภคอย่างมาก และมีเกษตรกรผู้สนใจ
นำขี้แดดนาเกลือไปใช้พัฒนาคุณภาพผลผลิตทางการเกษตรอีกหลายชนิด ก็ได้
ผลดีเช่นกันและจากข้อมูลของกลุ่มเยาวชนเกษตร ซึ่งมีคุณบุญปรอด เจริญฤทธิ์ ไป
สอบถามจากกลุ่มสมาชิกปรากฏว่า พบการใช้ประโยชน์ได้ดังนี้ ใช้ขี้
แดดนาเกลือในการปลูกกะเพรา และใบโหระพา งอกงามดีมาก และยังใช้ขี้แดดนา
เกลือในการเลี้ยงนก ให้ไก่ชนและไก่พื้นบ้านกิน ทำให้ไก่ไม่จิกกันเอง และไก่ก็
เจริญเติบโตดีมาก และใช้ขี้แดดนาเกลือในการปลูกแตงโม และแตงไทย เนื้อแตง
โมจะสีแดงสด และรสชาติหวานจัด แตงไทยจะมีเนื้อดี หอมหวานน่ารับทาน

นอกจากนี้ ขี้แดดนาเกลือ ยังทำปุ๋ยอินทรีย์ ใช้สำหรับบำรุงดิน ทำให้ดินร่วนซุย
เหมาะแก่การเจริญเติบโตของต้นพืชอย่างดี แต่ข้อควรระวัง ในการใช้ปุ๋ยขี้แดดนา
เกลือ เพื่อเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร คือ

1. ต้องเป็นขี้แดดนาเกลือที่เป็นสาหร่ายน้ำหนักเบา ไม่ใช่ดินธรรมดาในนาเกลือ

2. ควรใช้ขี้แดดนาเกลือที่เก่า ผ่านการตากแดดตากฝนไว้เกิน 6 เดือนมาแล้ว จึงจะ
ได้ผลดี

3. ปริมาณที่ใช้ขี้แดดนาเกลือที่เกษตรกรนำไปใช้ทำปุ๋ยชีวภาพ เพิ่มความหวานให้
กับพืชผักผลไม้นั้น ถ้าใส่ขี้แดดนาเกลือล้วนๆ ให้เริ่มใช้ขี้แดดนาเกลือจากจำนวน
น้อยๆ ไปก่อน สังเกตผลผลิตที่ได้ แล้วค่อยๆ เพิ่มปริมาณการใช้ให้เหมาะสมกับ
สภาพของดิน จะเกิดเป็นผลดี

แหล่งจำหน่ายขี้แดดนาเกลือในจังหวัดสมุทรสงคราม สามารถสอบถามได้ที่ คุณบุญ
ปรอด เจริญฤทธิ์ โทรศัพท์ หมายเลข 08-1856-2673 หรือที่ คุณสรณพงษ์
บัวโรย นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร ระดับชำนาญการ สำนักงานเกษตรจังหวัด
สมุทรสงคราม โทรศัพท์ 08-1315-3843

ส่วนราคาขี้แดดนาเกลือในปัจจุบัน กิโลกรัมละ 2 บาท มีจำหน่ายที่ตลาดสหกรณ์
สมัชชาอาหารปลอดภัยสมุทรสงคราม ถนนพระราม 2 ขาเข้ากรุงเทพฯ เลยทางแยก
ปากทางเข้าเมืองแม่กลองไปปริมาณ 1.5 กิโลเมตร ติดกับสถานีบริการน้ำมัน
เชลล์

นอกจากขี้แดดนาเกลือแล้ว ตลาดสมัชชาอาหารปลอดภัยสมุทรสงครามแห่งนี้ ยัง
จำหน่ายสินค้าทางเกษตรและประมงเกือบทุกชนิดที่ปลอดสารพิษ รวมทั้งผลิตภัณฑ์
ของกลุ่มแม่บ้านต่างๆ ในเครือข่ายของสมัชชาอาหารปลอดภัยสมุทรสงคราม จึง
กล้ารับรองความปลอดภัย


ที่มา http://www.ryt9.com/s/bmnd/723584

[kimzagass]

http://www.google.co.th/imglanding?q=%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%20%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E&imgurl=http://gotoknow.org/file/nanka56/SAM_0067.JPG&imgrefurl=http://gotoknow.org/blog/dekkaset/391917&usg=__fWTS6Kwq7MSb7nNMW9yO354y51I=&h=3000&w=4000&sz=2687&hl=th&zoom=1&um=1&itbs=1&tbnid=RYK6n2of_-pr6M:&tbnh=113&tbnw=150&prev=/images%3Fq%3D%25E0%25B8%2582%25E0%25B8%25B5%25E0%25B9%2589%25E0%25B9%2581%25E0%25B8%2594%25E0%25B8%2594%25E0%25B8%2599%25E0%25B8%25B2%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%2581%25E0%25B8%25A5%25E0%25B8%25B7%25E0%25B8%25AD%2B%25E0%25B8%25A0%25E0%25B8%25B2%25E0%25B8%259E%26um%3D1%26hl%3Dth%26sa%3DX%26tbs%3Disch:1&ei=j-Q-TY78LsGqcdLkzNIB&um=1&sa=X&tbs=isch:1&start=0#tbnid=RYK6n2of_-pr6M&start=4