โรงเรียนเกษตรกร

[Aorrayong]

ที่มา http://www.asamedia.org/2010/06/2503/

โรงเรียนเกษตรกร โดยสถาบันวิชาการสู่กรมส่งเสริมการเกษตร

การถ่ายทอดความรู้สู่เกษตรกรในอดีตที่ผ่านมา ส่วนใหญ่เกษตรกรมักจะเป็นผู้รับเทคโนโลยีตามระบบ โดยผ่านทางสถาบัน
วิชาการสู่กรมส่งเสริมการเกษตร ต่อไปยังหน่วยงานในสังกัด คือ ภาค จังหวัด อำเภอ และตำบล ลงสู่เกษตรตามลำดับ

การส่งเสริมการเกษตรตามแนวทางนี้ เจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรมักจะจัดทำแบบเบ็ดเสร็จ (Package) คือ
กำหนดในโครงการถึงประโยชน์ที่เกษตรจะได้รับ ซึ่งอาจจะรวมถึงการให้ปัจจัยการผลิต เช่น พันธุ์พืช ปุ๋ย สารกำจัดศัตรูพืช
เป็นต้น โดยคาดหวังว่าเกษตรกรคงจะต้องปฏิบัติตามต่อไป วิธีการดังกล่าวอาจจะไม่ใช่ความต้องการที่แท้จริงของเกษตรกร
แต่เป็นการยัดเยียดความรู้ให้แก่เกษตรกร (Technology Push) แทนที่จะเป็นความต้องการของเกษตรกร (Farmers Need Pull) ที่แท้จริง

ดังนั้นจึงมีการพัฒนากระบวนการเผยแพร่ความรู้สู่เกษตรกรตามแนวทาง ใหม่ ซึ่งเป็นการถ่ายทอดความรู้โดยผู้เรียนรู้
มีส่วนร่วมตลอดกระบวนการใช้ระบบการ ให้การศึกษาผู้ใหญ่ ที่ผู้เรียนรู้ไม่รู้สึกตัวว่ากำลังถูกสอนหรือเรียนรู้ จึงเหมาะกับเกษตรกร
ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุ การศึกษาไม่สูงนัก แต่มีประสบการณ์ในอาชีพมาเป็นระยะเวลานาน การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม
จึงงจำเป็นต้องใช้วิธีการในแนวทางใหม่ที่เรียกว่า “โรงเรียนเกษตรกร”

“โรงเรียนเกษตรกร” ในกรณีนี้หมายถึง กระบวนการ เรียนรู้แบบมีส่วนร่วมที่นำมาใช้ในการส่งเสริม
ให้เกษตรกรได้ร่วมกันคิด แลกเปลี่ยนประสบการณ์ แก้ไขปัญหา และสามารถตัดสินใจได้ด้วยตนเอง ในกระบวนการผลิตได้ทุกขั้นตอน

วิธีการถ่ายทอดความรู้สู่เกษตรกรตามแนวทางนี้ สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้กับกิจกรรมปลูกพืชทุกชนิด รวมทั้งการเลี้ยงสัตว์ด้วย
โดยมีหลักการสำคัญ คือ เกษตรกรหรือผู้เรียนจำเป็นต้องร่วมเรียนรู้อย่างต่อเนื่องตลอดฤดูการเพาะ ปลูก หรือตลอดกระบวนการ
ของกิจกรรมนั้น ๆ ซึ่งประโยชน์ของการเรียนรู้ตามกระบวนการจะช่วยให้เกษตรกรสามารถตัดสินใจได้ ด้วยตนเอง

โรงเรียนเกษตรกร เป็นคำที่มาจากศัพท์ภาษาอังกฤษ คือ Farmer Field School ซึ่งองค์การอาหารและเกษตร
แห่งสหประชาชาติ (FAO) ภายใต้โครงการจัดการศัตรูพืชด้วยวิธีผสมผสานเพื่อชุมชน หรือ Community IPM in Asia
เป็นผู้กำหนดขึ้นเพื่อใช้กับประเทศที่อยู่ในเครือข่ายซึ่งรวมทั้งประเทศไทย ด้วย

ข้อมูลโดย สถาบันส่งเสริมเกษตรชีวภาพและโรงเรียนเกษตรกร กรมส่งเสริมการเกษตร
จัดทำเว็บเพจโดย นายฐิติพงษ์ วรสวัสดิ์


ตัวอย่างกิจกรรม “โรงเรียนเกษตรกร” ขั้นตอนในการดำเนินกิจกรรม

ขั้นตอนที่ 1. ผู้ดำเนินการและเกษตรกรทำความเข้าใจร่วมกัน ถึงสถานการณ์ ปัญหาและวัตถุประสงค์ของการรวมกลุ่มกันในครั้งนี้
ขั้นตอนที่ 2. ใช้กิจกรรมกลุ่มสัมพันธ์แบ่งกลุ่มย่อยเพื่อ เรียนรู้ และเก็บข้อมูลจากสถานการณ์จริงในแปลงปลูกพืช
เช่น ดิน น้ำ สภาพต้นพืช การทำลายศัตรูพืช ศัตรูตามธรรมชาติ
ขั้นตอนที่ 3. วิเคราะห์ระบบนิเวศจากข้อมูลที่ได้ทั้งหมด พร้อมตัดสินใจในกลุ่มย่อย
ขั้นตอนที่ 4. เสนอผลในกลุ่มใหญ่เพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และตัดสินใจร่วมกัน
ขั้นตอนที่ 5. หัวข้อพิเศษเป็นประเด็นทางวิชาการ ที่เป็นความต้องการของเกษตรกรเป็นบางครั้ง
ขั้นตอนที่ 6. สรุปผลของกิจกรรมและวางแผนการดำเนินกิจกรรม ในครั้งต่อไป


แนวทางในการดำเนินการ

1. รวมกลุ่มเกษตรที่มีกิจกรรมเดียวกัน กลุ่มละประมาณ 20 – 30 คน
2. เกษตรกรที่ร่วมกิจกรรมจะต้องมีความสมัครใจ
3. จัดกิจกรรมเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง ตามระยะการเจริญเติบโตของพืชตลอดฤดูการผลิต (จำนวนครั้งขึ้นอยู่กับชนิดของพืช)
4. ประเด็นในการเรียนรู้ ต้องสอดคล้องกับปัญหา และความต้องการของเกษตรกร
5. สถานที่สำหรับเรียนรู้ควรจะอยู่ใกล้กับแปลงปลูกพืชมากที่สุด
6. จัดให้เกษตรกรได้มีการศึกษา ทดลอง พิสูจน์ทราบเพื่อให้เกิดความเชื่อมั่น
7. เกษตรกรจะเรียนรู้ด้วยการค้นพบด้วยตนเอง โดยเจ้าหน้าที่ส่งเสริมเป็นวิทยากรพี่เลี้ยง (Facilitator) ในกิจกรรมเรียนรู้

ที่มา : doae.go.th

[kimzagass]

[Aorrayong]

Yes, Sir,

[Aorrayong]

7. เกษตรกรจะเรียนรู้ด้วยการค้นพบด้วยตนเอง โดยเจ้าหน้าที่ส่งเสริมเป็นวิทยากรพี่เลี้ยง (Facilitator) ในกิจกรรมเรียนรู้

เหมือนที่ลุงเคยบอก ดินเขา ดินเรา.... ไม้เขา ไม้เรา...ล้วนแตกต่างกันโดยสิ้นเชิง แม้แต่ต้นใกล้กันยังต่างกันเลย
เพราะฉะนั้น ต้องคิดวิเคราะห์ตลอดเวลา ตั้งคำถาม ทำไม เพราะเหตุใด จะแก้ไขอย่างไร

การเรียนรู้ด้วยการค้นพบด้วยตนเอง จะทำให้เกษตรกรคิดและวิเคราะห์เป็น เหมือนกระบวนการทำงานวิจัย
เกษตรกรจะเรียนรู้จากประเด็นปัญหา และพยายามคิดวิเคราะห์จนได้คำตอบ

จะว่าไปแล้ว...เราน่าจะปลูกฝังการเรียนรู้รูปแบบนี้ให้เยาวชนของเราด้วย...ว่ามั้ย?

[kimzagass]

[ott_club]

[kimzagass]

พ.ต.(หญิง) เหวิ่งศรี .....