มะละกอ

1. พันธุ์   ได้แก่ พันธุ์แขกดำศรีสะเกษ พันธุ์แขกดำท่าพระ พันธุ์ลูกผสมพิจิตร พันธุ์ปักไม้ลาย
พันธุ์กลางดง พันธุ์ฮาวาย พันธุ์ฮอลแลนด์ เป็นต้น

2.  การเตรียมดิน   ไถดินตากประมาณ 7-10 วัน พรวนดิน ย่อยดินทำการชักร่องโดยจะปลูก
แบบผืนใหญ่ แบบยกร่อง แล้วแต่พื้นที่ ใช้ระยะปลูกระหว่างต้น 2 เมตร ระหว่างแถว 2 เมตร ขุดหลุม
กว้าง x ยาว x ลึกประมาณ 30 x 30 x 30 เซนติเมตรใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักคลุกเคล้าให้เข้า
กับดิน นำต้นกล้ามะละกอที่เพาะไว้ในถุงดำก่อนปลูกแกะถุงดำออกนำกล้ามะละกอลงปลูกกลางหลุม
กลบดินรดนํ้าปักไม้มัดเชือกกันล้ม

3. การให้นํ้า   การให้นํ้าตามระบบของการปลูก เช่น แบบสปริงเกอร์ แบบนํ้าหยด แบบตักสาดหรือ
ปล่อยไปตามร่อง คารให้นํ้าตามสภาพอากาศและฤดูกาล

4.  การใส่ปุ๋ย   พิจารณาใส่ปุ๋ยเคมีตามสภาพของดิน เมื่อมะละกออายุได้ 1 เดือนใส่ปุ๋ยเคมีสูตร
46-0-0 อัตรา 1 ช้อนแกงต่อต้นโรยรอบๆโคนและใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 8-24-8 อัตรา200-300
กรัมต่อต้นในระยะออกดอก และปุ๋ยเคมีสูตร 13-13-21 อัตรา 300 กรัมต่อต้น โรยรอบๆโคนต้นใน
ระยะผลเริ่มแก่ก่อนสุกประมาณ 2-3 อาทิตย์

5.  การเก็บเกี่ยว   เมื่อมะละกออายุได้ 4-5 เดือนก็สามารถเก็บเขียวหรือดิบขายได้และเมื่อ
อายุ 7-10 เดือนก็สามารถเก็บผลสุกขายได้แล้วแต่พันธุ์ที่ปลูก ในพันธุ์มะละกอต้นเตี้ยไม่มีปัญหา
เรื่องเก็บส่วนพันธุ์ที่ต้นสูงต้องใช้อุปกรณ์ช่วยเก็บ เช่น ตะกร้อสอยมะละกอโดยเฉพาะ นำผลมะละกอมา
คัดขนาดบรรจุถุงหรือเข่งในกรณีขายดิบแต่ถ้าเก็บผลมะละกอขายสุก เมื่อเก็บมาแล้วทำการคัดขนาดรอ
การจำหน่ายต่อไป ราคาขึ้นอยู่กับฤดูกาลเเละตามสภาวะของผลผลิตที่ออกสู่ตลาด

6.  โรคและแมลง   เนื่องจากมะละกอมีปัญหาของโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัสโดยมีเพลี้ยอ่อนเป็น
พาหะ และโรคจุดวงแหวน ซึ่งทั้งสองโรคนี้มีปัญหาอย่างมากกับการปลูกมะละกอ ป้องกันกำจัดโดยการ
ฉีดพ่นด้วย เซฟวิน 85 ใช้พันธุ์ต้านทาน ตัดต้นทิ้ง พ่นด้วยแมนโคเซป และอะบาเม็กติน


ที่มา  :  กรมวิชาการเกษตร


***********************************************************************************************************************************************

พานิชย์ ยศปัญญา

มะละกอฮาวาย สวนสระแก้ว ยืนหยัดผลิตและส่งขายมา 20 ปี

ได้ยินชื่อเสียงของ อาจารย์โชคยิ่ง พิทักษากร เจ้าของสวนสระแก้ว ที่ผลิตมะละกอฮาวาย มา
นานแล้ว เพียรพยายามนัดเพื่อสัมภาษณ์แต่ก็คลาดเคลื่อน จนกระทั่งกลางฝน ปี 2552 จึงมี
โอกาส สถานที่พูดคุยคือ สวนสระแก้ว เลขที่ 150 หมู่ที่ 6 กม. 8 ถนนวังใหม่-ทุ่งกบินทร์ ตำบล
วังใหม่ อำเภอวังสมบูรณ์ จังหวัดสระแก้ว

สวนสะแก้ว ผลิตมะละกอฮาวาย สายพันธุ์โซโล ซันไรซ์ มานาน 20 ปี ผลผลิตส่งโรงแรม 5
ดาว การบินไทย ต่างประเทศ และห้างสรรพสินค้าชั้นนำ

อาจารย์โชคยิ่ง เรียนจบปริญญาโท เคยเป็นอาจารย์สอนอยู่ภาควิชาออกแบบตกแต่งภายใน
มหาวิทยาลัยศิลปากร ส่วนภรรยาอาจารย์ที่ช่วยเรื่องการตลาด เรียนจบปริญญาตรีศึกษาศาสตร
บัณฑิต จากมหาวิทยาลัยศิลปากร

วันที่ไปพูดคุย ทีมงานของเราไปถึงสวนสระแก้วก่อนอาจารย์ คงเป็นเพราะเกรงว่าพวกเราจะหิว
ทั้งๆ ที่พวกเราอิ่มกันแล้ว อาจารย์นำข้าวกับแกงป่าเจ้าอร่อยติดมือมาด้วย ก่อนกลับพวกเราจึง
ได้แกงป่ากลับไปอร่อยที่บ้านด้วย

สายฝนที่สวนสระแก้ว โปรยปรายไม่หยุด เมื่ออาจารย์มาถึง หลังแนะนำตัวเล็กน้อย การสนทนา
จึงเริ่มขึ้น

เริ่มจากพืชแซมแต่ยั่งยืนมาถึง 20 ปี
อาจารย์โชคยิ่ง บอกว่า พื้นที่สวน ของสวนสระแก้วมีประมาณ 200 ไร่ ปลูกไม้ผลหลายอย่าง
ไม่ว่าจะเป็นมะขามหวาน มะม่วง ลำไย ลิ้นจี่ และอื่นๆ เมื่อปลูกต้นไม้ผลลงไป ก่อนที่ไม้ผลจะ
ให้ผลผลิต ตามหลักการแล้วต้องมีพืชแซม เจ้าของสวนมองหาพืชหลายชนิด สุดท้ายมาลงที่
มะละกอ โดยวางแผนว่าปลูกไป 2-3 ปี พอไม้ผลให้ผลผลิตก็เลิก

แต่โจทย์ยังมีต่อว่า แล้วจะใช้มะละกอพันธุ์อะไร มีคนแนะนำอาจารย์โชคยิ่งว่า มีเมล็ดมะละกอ
ฮาวายเหลืออยู่จำนวนหนึ่ง น่าจะนำมาลองปลูกดู หลังปลูกและเก็บผลผลิตจำหน่าย อาจารย์
โชคยิ่งเห็นช่องทางการตลาดของมะละกอฮาวาย

"เห็นความแตกต่าง เรื่องรูปทรงและรสชาติ น่าจะเหมาะต่อสังคมในปัจจุบันและอนาคตของบ้าน
เรา เป็นสังคมเดี่ยวมากขึ้น ผมกับภรรยาชอบทานผลไม้ เราทานมะละกอทุกวัน หากผลใหญ่
ทานไม่หมด สายพันธุ์นี้ผลเล็ก เป็นช่องทาง เราเริ่มวางตลาดตั้งแต่ที่ใครยังไม่รู้จัก ภรรยาผมรับ
หน้าที่ตลาด เดินไปที่ท็อปส์ เริ่มมีมา 18 ปีแล้ว รวมเวลาปลูกด้วยก็ 20 ปี สิ่งที่ทำให้สวน
สระแก้วประสบผลสำเร็จคือ สวนสระแก้วปลูกเอง ผลผลิตมีคุณภาพ เราทำตลาดได้ด้วย ของ
เราปลูกแล้วทำตลาดไปพร้อมกัน เรื่องการผลิตเป็นผม การตลาดภรรยาผม เราต่างจาก
เกษตรกรทั่วไป เกษตรกรมุ่งเน้นปลูกไปก่อน ยังไม่รู้ตลาดอยู่ที่ไหน เราวางแผนพร้อมกับการ
ผลิต" อาจารย์บอก

พันธุ์มะละกอฮาวาย......เก็บและคัดพันธุ์เอง
อาจารย์โชคยิ่ง บอกว่า ทางสวนเก็บและคัดพันธุ์มะละกอฮาวายเอง ที่ปรึกษาชั้นเยี่ยม คือ
อาจารย์ฉลองชัย แบบประเสริฐ

มะละกอฮาวายสายพันธุ์ โซโล ซันไรซ์ ผลที่พอเหมาะมีขนาด 5-6 ขีด จุดเด่นคือ มีความหอม
กว่าพันธุ์อื่น ความหวานหากดูแลดี เคยทำได้ 16 องศาบริกซ์ รูปทรงทางสวนเน้นมากต้องทรง
หลอดไฟ ขั้วผลคลอด กลางป่องออก ต้องมีการคัดพันธุ์ที่เข้มงวดมาก

วิธีการบริโภคมะละกอฮาวายอย่างถูกวิธี เมื่อเก็บจากต้นมี 3 แต้ม เวลาผ่านไป 4 วัน ใช้มีดผ่า
ครึ่งตามยาว แคะเมล็ดออกแล้วใช้ช้อนตักกิน

บางคนเมื่อมีมะละกอฮาวายสุก ใช้มีดปอกเปลือก ทำไม่ถูกต้อง เพราะเนื้อจะบางมาก ตั้งแต่
อดีตจนถึงปัจจุบัน อาจารย์โชคยิ่งจะแนะนำการบริโภคมะละกอฮาวายอยู่เสมอ

"มะละกอฮาวายเราอยู่ตัว ตลาดในประเทศส่งห้างท็อปส์ เดอะมอลล์ ต่างประเทศมีฮ่องกง นอก
จากนี้ มีการบินไทย โรงแรมโอเรียนเต็ล สุโขทัย เชอราตัน เราทำตลาดเอง 100 เปอร์เซ็นต์
เราไม่ลงสู่ตลาดกลางและตลาดล่าง เนื่องจากผลผลิตไม่พอ เราจึงกระจายการผลิตไปยัง
สมาชิกเครือข่าย ปัจจุบันมี 20 ราย พื้นที่ปลูก 200 ไร่ หมุนเวียน นอกจากฮาวายแล้วยังมีอย่าง
อื่นมาเสริมคือ มะละกอแขกดำ มะละกอเรดเลดี้" อาจารย์อธิบาย

ปริมาณการส่ง เมื่อ 10 ปีที่แล้ว สัปดาห์ละ 2 ตัน ปัจจุบัน ส่งทุกวัน จำนวน 2 ตัน ต่อวัน
สมาชิกเครือข่ายมีอยู่ที่สระแก้ว ปราจีนบุรี กาญจนบุรี สุราษฎร์ธานี เชียงราย พะเยา

เมื่อก่อน ผลผลิตมะละกอฮาวายปีหนึ่งผลิตได้ 11 เดือน ณ สวนสระแก้ว แต่ทุกวันนี้ น้ำใต้ดิน
น้อยลง ฝนน้อยลง ความห่างในการขาดมะละกอมีมากขึ้น แต่ก็มีส่งทุกวัน เพราะผลิตในหลาย
พื้นที่ หมุนเวียน

แล้วสร้างตลาดอย่างไร  เป็นประเด็นที่น่าสนใจมาก....อาจารย์อธิบายให้ฟัง โปรดติดตามดู
"เราคงมีพื้นฐานไว้วางใจกับลูกค้าก่อน เราเริ่มต้นทำมาได้ เนื่องจากสินค้าเราตัวแรกคือ
มะละกอฮาวาย เราพยายามสุดชีวิต เปลี่ยนพฤติกรรมเจ้าหน้าที่ในสวน คนงาน เรื่องการดูแล
รักษา การเก็บเกี่ยว การขนส่ง เน้นทุกกระบวนการ ลูกค้าอาจจะมองว่าเป็นของพื้นๆ เมื่อ 20 ปี
มาแล้ว เรารักษาไว้ จึงเกิดความไว้วางใจ ทำให้สามารถต่อเนื่องไปยังผลผลิตตัวอื่นๆ เป็นความ
ไว้วางใจเรื่องคุณภาพ เกษตรกรส่วนใหญ่มองว่า ผลิตให้ได้มาก ไม่มองเรื่องคุณภาพ"

อาจารย์บอก และอธิบายอีกว่า
"อีกอย่าง เรื่องของความจริงใจ คือการแก้ปัญหา การยอมรับซึ่งกันและกัน พยายามแก้ปัญหาให้
กับลูกค้า ไม่ใช่มีของมากแล้วยัดเยียดให้ลูกค้า หรือขายของแพงๆ ให้ เราพยายามให้เกิดความ
นิ่ง ไม่ต้องกังวลว่าของจะถูกหรือจะแพง สมาชิกที่ทำกับเรามีเข้ามีออก เรื่องของความซื่อสัตย์
สำคัญ เรื่องราคากับสมาชิกเครือข่าย บางปีราคาทำให้เขาอ่อนไหวไปด้วย...ลูกค้าเขาไม่ถาม
วันนี้ราคาเท่าไหร่ เพียงแต่เราชดเชยความเสี่ยงให้ ลูกค้าแม้แต่ผู้ปลูกก็ตาม บางครั้งเรายอม
เสี่ยงยอมเสียหาย เพื่อคงไว้ซึ่งลูกค้า เขาได้ 1 บาท เขาก็เอาแล้ว เมื่อมีรถเร่มา บทบาทของเรา
นอกจากเป็นเกษตรกรแล้ว เรายังเป็นผู้นำเครือข่าย"

คุณสมบัติของสมาชิกเครือข่ายที่ต้องการ
อาจารย์โชคยิ่ง เคยสนับสนุนเกษตรกรรอบข้างให้ผลิตมะละกอ ทั้งๆ ที่ไม่มีความรู้เรื่องมะละกอ
มาก่อน โดยอาจารย์หวังสร้างอาชีพ จึงให้ทั้งพันธุ์ รวมทั้งปัจจัยการผลิต ปรากฏว่า ไม่ได้อะไร
กลับคืนมาเลย

คนที่จะร่วมเป็นเครือข่ายกับอาจารย์ ในยุคใหม่นี้ จึงต้องมีความรู้พอสมควร มีพื้นที่และปัจจัย
การผลิต ทางอาจารย์จะใส่เทคโนโลยีให้ รวมทั้งเทคนิคเรื่องของการผลิตที่ทันสมัย ให้เรื่องการ
ตลาด

"สมาชิกเครือข่าย ต้องเป็นเกษตรกรที่มีคุณภาพ ไม่ใช่มือใหม่ ตอนนี้พยายามคัดเกษตรกรยก
ระดับให้ผลผลิตได้โกลบอลแกป ไม่ได้หวังเรื่องตลาด แต่อยากยกระดับ ส่วนตลาดอาจจะตาม
มาเป็นเรื่องผลพลอยได้ อยากให้เกษตรกรไทยยกระดับขึ้น ผู้ที่อยากเข้าร่วมโครงการต้องคุยกัน
ก่อน เหมือนอย่างคัดตัวนักฟุตบอลทีมชาติ เป็นนักตะกร้อจะมาคัดตัวฟุตบอลไม่ได้ ต้องมีพื้น
ฐานทางด้านฟุตบอลมาก่อน"

อาจารย์บอกและพูดต่ออีกว่า
"เราไม่ใช่ผู้ค้าที่ยิ่งใหญ่ เราถือว่าเราเป็นเกษตรกร เราต้องมีเพื่อนแล้วไปด้วยกัน นอกจาก
มะละกอ ตอนนี้เริ่มส่งมะม่วงมหาชนก แก้วมังกร มีที่รวบรวมอยู่ที่ปทุมธานี มีพนักงาน มีรถห้อง
เย็น ทำงานแบบพอเพียง ราคาที่เรารับซื้อ ผู้ปลูกพอใจ ผู้บริโภคมะละกอฮาวาย กิโลละ 40
บาท การส่งของเข้าห้างมีรายละเอียดมาก ส่งของช้า 1 นาที ถูกปรับ แต่เวลาเจ้าหน้าที่ของเรา
นำของไปส่งต้องรอคิวเกือบครึ่งวัน จนไปส่งของที่อื่นไม่ทัน"

อนาคตจะเป็นอย่างไร
ในฐานะที่ปลูกและส่งมะละกอฮาวายมานาน อาจารย์บอกว่า คุณภาพต้องมาอันดับ 1 ปริมาณ
เป็นรอง การดูแลทุกขั้นตอนต้องเข้มงวด เริ่มตั้งแต่การคัดพันธุ์ เตรียมดิน ดูแลรักษา เก็บเกี่ยว
และดูแลหลังการเก็บเกี่ยว

มะละกอให้ผลผลิต 2 ผล ต่อต้น ต่อสัปดาห์ ปีหนึ่งให้ผลผลิตราว 70 กิโลกรัม ต่อต้น ดังนั้น
ต้องใส่ปุ๋ยให้มะละกออย่างเหมาะสม มิฉะนั้นแล้วจะเกิดความเสียหายได้

เรื่องการเก็บเกี่ยว ได้รับคำแนะนำว่า อาจารย์ทำอย่างนุ่มนวล พนักงานเล็บต้องไม่ยาว เพราะจะ
ทำลายผิวผล ผลผลิตจะชั่งใส่ตะกร้า 20 กิโลกรัม รวมตะกร้าเป็น 23 กิโลกรัม มีลูกค้าบอกให้
อาจารย์ใส่โฟมให้ แต่อาจารย์บอกว่า ผลผลิตมีคุณภาพลูกค้าสามารถตรวจสอบได้ บางครั้งการ
ใส่โฟมของผู้ผลิตบางคน ใส่เพื่ออำพรางผลที่ไม่สวยมีตำหนิ เมื่ออธิบายและทำของคุณภาพ
ลูกค้าของอาจารย์จึงเข้าใจ

"อนาคตของมะละกอสายพันธุ์นี้จะสดใสหรือไม่ ขึ้นอยู่กับคุณภาพ ไม่ว่าทำอะไร ถ้ารักษา
คุณภาพไว้ ผมว่าตลาดจะไม่ไปไหน การค้นหาตลาดมันทั้งยากและง่าย อยู่ที่ตัวสินค้าด้วย"
อาจารย์ให้แง่คิด

การใช้ประโยชน์จากมะละกอฮอาวาย ไม่ใช่นำมาบริโภคอย่างเดียว การบินไทยตักเอาเนื้อออก
เพื่อใช้ผลที่ผ่าครึ่งเป็นภาชนะใส่อย่างอื่น ที่ญี่ปุ่นตักเอาเนื้อออกเล็กน้อย แล้วใส่ไอศครีมลงไป
ทั้งนี้เพราะมะละกอฮาวายมีรูปทรงที่สวยงาม

นอกจากที่อยู่ข้างต้นแล้ว ยังสามารถติดต่อได้ที่ บริษัท ซี.โอ.สวนสระแก้ว จำกัด เลขที่
300/199-200 ซอยพหลโยธิน 87 ถนนพหลโยธิน ตำบลคูคต อำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานี
12130 โทร. (02) 536-3701-3, (081) 928-5745 และ (081) 444-5945 e-mail
chokying@yahoo.com



คุณภาพ เสริมคุณค่า พัฒนา คู่ความปลอดภัย (QVaDS)

คุณภาพ (Quality)
คือหัวใจของชาวสวนสระแก้ว เราได้ปลูกฝังค่านิยมด้านคุณภาพตั้งแต่เริ่มต้น โดยเน้นความ
สำคัญของทุกห่วงโซ่แห่งคุณภาพ ตั้งแต่การคัดเลือกพื้นที่ปลูก การสรรหาเมล็ดพันธุ์ ท่อนพันธุ์
การเพาะปลูก การดูแลรักษา เอาใจใส่กระบวนการหลังการเก็บเกี่ยว Post Harvest Practice
ปฏิบัติ เพื่อที่เราจะมั่นใจได้ว่า ผลผลิตที่เราเฝ้าทะนุถนอม จะถึงมือลูกค้าหรือผู้บริโภค ตรงต่อ
เวลา และคงคุณภาพที่สามารถสร้างความประทับใจได้ตลอดไป

เสริมคุณค่า (Value Added )
เป็นพลังในการสร้างความแข็งแกร่งให้กับสวนสระแก้ว โดยการให้ความรู้และความเข้าใจ ถึง
คุณลักษณะที่แตกต่างของผลิตผลของเรา เน้นย้ำถึงคุณค่าทางโภชนาการ และความปลอดภัย
จากสารเคมีที่ไม่พึงปรารถนา เข้าถึงกระบวนการผลิต โดยเปิดโอกาสให้เยี่ยมชมแปลงปลูก
ทดลองชิมผลไม้ได้อย่างสนิทใจ สวนสระแก้ว มีความแข็งแกร่งและให้ความสำคัญด้านบรรจุ
ภัณฑ์ ในอันที่จะเสริมภาพลักษณ์และคุณค่า และยังเป็นการประชาสัมพันธ์ให้ผลิตผลของเรา

พัฒนา (Development)
เราก้าวเดินพร้อมๆ กับเกษตรกรบนเส้นทางของการพัฒนา Development ทั้งปริมาณและ
คุณภาพที่เพิ่มขึ้นทุกปี พัฒนาเกษตรกรให้ความรู้ การอบรมการพัฒนาคุณภาพ ซึ่งจะมีผลโดย
ตรงต่อการพัฒนาตลาด ให้การสนับสนุนในการยกระดับความเป็นอยู่ แลกเปลี่ยนประสบการณ์
ซึ่งกันและกันของกลุ่มเกษตรกร ขยายเครือข่ายเกษตรกรครอบคลุมพื้นที่ทุกภาค เพื่อผลในด้าน
การผลิตที่ต่อเนื่อง และลดความเสี่ยงในการสูญเสีย เนื่องจากฤดูกาลและภัยธรรมชาติ และให้
ผลตอบแทนที่เหมาะสมกับเกษตรกรอย่างยั่งยืน

ความปลอดภัย (Safety)
สวนสระแก้วให้ความสำคัญ และเป็นผู้นำในด้านความปลอดภัย ด้านสารเคมี ที่จะมีผลกระทบ
กับผู้บริโภคและเกษตรกร ตั้งแต่ปี 2543 โดยใช้หลักการบริหารจัดการศัตรูพืชอย่างผสมผสาน
Integrate pest Management (IPM) ซึ่งได้รับการรับรองให้เป็นผู้ปลูกและจำหน่ายผัก ผลไม้
อนามัย ประเภทมะละกอฮาวายเป็นรายแรกของประเทศไทย ในปี 2547 ได้รับการรับรองเป็น
แหล่งผลิตพืชเกษตรดีที่เหมาะสม (Good Agriculture Practice) จากกรมวิชาการเกษตร
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เมื่อปี 2549

ได้เข้าร่วมโครงการรับรองการผลิต GAP เพื่อส่งของครัวการบิน ดำเนินการโดยมหาวิทยาลัย
เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน นครปฐม

ความมุ่งมั่นด้านความปลอดภัยแก่ผู้บริโภคตลอดมา เป็นตัวจักรสำคัญในการพัฒนาเกษตรกรไป
สู่ทิศทางที่ถูกต้องสำหรับการทำเกษตรที่ยั่งยืน


ที่มา  :  เทคโนโลยีชาวบ้าน

หน้าถัดไป (2/3)