เช่นเดียวกับชาว ต.บ้านเกาะ อ.เมือง จ.อุตรดิตถ์ ไม่เพียงจะนำของที่ไร้ค่าอย่างถุงปูนซีเมนต์แทนที่จะนำไปเผ่าทิ้ง แต่กลับนำมาตัดแปลงเปลี่ยนเป็นถุงใส่สิ่งของ และกลายมาเป็นอาชีพที่เก่าแก่ที่ถ่ายทอดกันจากรุ่นสู่รุ่นมานานกว่า 50 ปี

“นางพรทิพย์ แสงทวี” อายุ 56 ปี ราษฎร หมู่ 10 ต.บ้านเกาะ บอกว่า การพับถุงของชาวบ้านเกาะเริ่มครั้งแรกเมื่อประมาณ 50 ปีก่อน นายบุญช่วย-นางต็อด เอี่ยมประพันธ์ มีศักดิ์เป็นอาสะใภ้ โดยนางต็อด เป็นชาว จ.ลำปาง มีอาชีพพับถุงขาย แต่เมื่ออพยพมาอยู่ที่บ้านเกาะกับสามี แรกก็ยึดอาชีพพับถุงขาย เมื่อเริ่มเป็นที่รู้จักก็เริ่มขายได้มากขึ้น จึงเริ่มสอนให้ชาวบ้านเกาะพับถุง พร้อมทั้งจ้างเป็นลูกจ้างพับถุงขายให้กับลูกค้า

จากชาวบ้านที่เป็นลูกจ้างนางต็อดไม่กี่คน ก็เริ่มขยายไปสู่บ้านใกล้เคียงเริ่มแพร่ขยายมากขึ้น จากก่อนหน้านี้ทำกันเกือบทั้งหมู่บ้าน ไม่ว่าจะเป็นคนหนุ่มคนสาว ชาวบ้านทั่วไป แต่ปัจจุบันเหลือแต่ผู้สูงอายุที่อยู่กับเหย้าเฝ้ากับเรือน และคนแก่เลี้ยงหลานอยู่กับสุดท้ายก็ยึดเป็นอาชีพเลี้ยงครอบครัวจริง ๆ ราว 20 ครอบครัวมาจนถึงปัจจุบัน หลายครอบครัวผู้สูงอายุหารายได้จากการพับถุงขายอยู่ได้แบบไม่เดือดร้อนสมาชิกในครอบครัว หรือไม่ต้องรอคอยการแจกเงินช่วยเหลือจากทางราชการเหมือนกับผู้สูงอายุรายอื่น ๆ

“นายอำพล คุ้มเรือน วัย 68 ปี ราษฎร หมู่ 10 ต.บ้านเกาะ บอกกว่า หลังหมดฤดูกาลทำนาปีอย่างเดียว เพราะนาปรังทำไม่ได้เนื่องจากระบบการชลประทานไม่ดีเหมือนปัจจุบันที่สามารถทำนาได้ปีละ 3 ครั้ง และไม่เหนื่อยมากเพราะมีเครื่องมือทำนาเข้ามาทดแทน สมัยเป็นหนุ่มทำงานอยู่ตามโรงงาน แบกถุงปูนซีเมนต์บ้าง ก่อสร้างทั่วไปบ้าง ก็พอมีเงินเลี้ยงดูครอบครัวไปวัน ๆ แบบไม่เดือดร้อน ไม่ต้องอาศัยหยิบยืมจากญาติหรือเพื่อนบ้าน

พออายุมากขึ้นก็ทำนา และก่อสร้างไม่มีเรี่ยวแรงที่จะแบกหามก่อสร้างแล้ว โชคดีที่มีความรู้ที่ได้รับการถ่ายทอดจากพ่อแม่ จึงหันมาพับถุงปูนซีเมนต์หารายได้ช่วงบั้นปลายของชีวิต แม้จะเป็นอาชีพที่ไม่มีเกียรติ แต่ก็มีความภาคภูมิใจมาก เนื่องจากไม่ต้องกู้หนี้ยืมสินจากใคร อาศัยแรงงานของตัวเอง ก็มีเงินมีทองพอที่จะเลี้ยงดูครอบครัวแบบไม่เดือดร้อน นอกจากนี้อาชีพนี้ก็ยังสร้างฐานะขึ้นมาได้ไม่ถึงกับร่ำรวยแต่ก็ไม่เป็นหนี้ใคร

คุณลุงอำพล บอกว่า สำหรับการพับถุงปูนนั้นก็ไม่ยาก เริ่มจากไปหาซื้อถุงปูนซีเมนต์ที่ใช้แล้วจากร้านทำอิฐบล็อก สถานที่ก่อสร้างทั่วไปราคาตั้งแต่ถุงละ 50 สตางค์ถึง 1 บาท ทั้งนี้ราคาขึ้นอยู่ที่ยี่ห้อปูนด้วย เพราะบางยี่ห้อถุงจะมี 2 ชั้น บางยี่ห้อก็มี 3 ชั้น นอกจากนี้แต่ละยี่ห้อก็มีความหนาบางของเนื้อกระดาษไม่เท่ากัน จากนั้นก็นำมาตัดปากและก้นถุงออกพร้อมกับใช้ไม้ตีถุงเพื่อให้เศษปูนที่ตกค้างอยู่ในถุงออกให้หมด

 “เมื่อตีจนเศษปูนออกหมดแล้วก็นำมาตัดขอบออกทั้ง 2 ข้างออก จะทำให้เหลือแต่เนื้อกระดาษแผ่นขนาดสี่เหลี่ยมผืนผ้า โดยถุงปูน 1 ถุงจะได้ 6 แผ่น หากถุงปูนยี่ห้อนั้นเป็นถุงแบบ 3 ชั้น หากเป็นถุงแบบ 2 ชั้นก็จะได้กระดาษ 4 แผ่น จากนั้นก็จะเข้าสู่วิธีการพับถุง ขั้นตอนนี้จะมีอุปกรณ์ที่ใช้ร่วมกันคือ แปลงซักผ้าแบบพลาสติก กาวที่ทำด้วยแป้งมัน เมื่อพับเป็นถุงเสร็จเรียบร้อยก็จะนำมามัดรวมกันให้ได้มัดละ 100 ใบ”

 “สำหรับขนาดของถุงมี 4 ขนาดคือ ขนาดเล็กสุดมีความยาว 23 นิ้ว กว้าง 9 นิ้ว จะใช้สำหรับใส่หอมแดง ขายราคามัดละ 50 บาท ขนาดใหญ่ขึ้นมาหน่อยมีความยาว 20 นิ้ว กว้าง 14 นิ้ว ใช้สำหรับใส่ข้าวสารได้ครึ่งกิโลกรัม ราคามัดละ 60 บาท ขนาดที่ 3 ยาว 24 นิ้ว กว้าง 20 นิ้ว ใช้สำหรับใส่ข้าวสาร 1 ถัง ราคามัดละ 65 บาท และขนาดใหญ่สุด ยาว 40 นิ้ว กว้าง 31 นิ้ว ใช้สำหรับใส่ดอกไม้งานศพ ราคามัดละ 100 บาท”

คุณลุงอำพล บอกว่า หลังจากพับถุงเรียบร้อยแล้วก็จะนำมาตั้งขายหน้าบ้านบ้าง บางครั้งก็จะมีพ่อค้าหอมแดงจาก จ.ลำพูน จ.ศรีษะเกษ สำหรับชนิดถุงที่ขายได้ตลอดปีก็คือถุงใส่ข้าวสาร ส่วนถุงที่ใส่หอมแดง หรือถุงขนาดเล็กสุดจะขายได้เฉพาะช่วงหอมแดงออกเท่านั้น ส่วนราคาก็จะมีการรวมกลุ่มกันเพื่อกำหนดราคาเอง หากมีพ่อค้ามาสั่งทำถุงจำนวนมาก ๆ ก็จะแบ่งโควตากันไปทำ เมื่อถึงเวลาส่งให้พ่อค้าก็นำมารวมกันส่งให้

“ทุกวันนี้แม้จะสูงอายุก็ไม่ได้สร้างความเดือดร้อนให้กับลูกหลาย และไม่เป็นภาระให้กับสังคม โดยเฉพาะเบี้ยหรือเงินต่าง ๆ ที่ได้รับจากทางราชการ เพราะทุกวันนี้จะมีรายได้เฉลี่ยเดือนละ 3,000 บาท เงินส่วนนี้จะเก็บไว้กินตอนหมดเรี่ยวแรงไปจริง บางส่วนก็นำมาใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน อยู่ได้อย่างไม่เดือดร้อน

นางสนอง เหล่าเหล็ก อายุ 54 ราษฎร หมู่ 3 ต.บ้านเกาะ บอกว่า ยึดอาชีพพับถุงขายมานานกว่า 20 ปีแล้ว เพราะมีปัญหาเรื่องสุขภาพยืนยานไม่ได้ต้องนั่งอย่างเดียว ช่วงที่พับถุงไปก็เลี้ยงหลายชายไปด้วย แม้จะมีรายได้ไม่มากเท่าไดนัก แต่ก็สามารถเลี้ยงครอบครัวได้ อย่างน้อยก็ช่วยแบ่งเบาภาระของสามีได้ในบางส่วน หลายคนบอกว่าอาชีพนี้ไม่มีเกียรติต้อยต่ำ แต่ก็ภาคภูมิใจในอาชีพของตัว เพราะถือว่าทุกอาชีพที่สามารถหาเงินให้ถือว่ามีเกียรติและภาคภูมิใจแล้วสำหรับตนเอง

ชาวบ้านเกาะทุกคนที่ยึดอาชีพพับถุงขาย บอกว่าอาชีพนี้ทำให้เขาภาคภูมิใจ เพราะถือว่าเป็นอาชีพสุจริต และที่น่าภาคภูมิใจมากคือ อาชีพพับถุงมีเพียงแห่งเดียวและที่ดีทุกสุดคือ ที่บ้านเกาะเท่านั้น


ที่มา  :  โพสต์ทูเดย์