องค์ประกอบทางแร่ธาตุของดิน

[Aorrayong]

ที่มา http://www.kmitl.ac.th/soilkmitl/chem/chem1.html

องค์ประกอบทางแร่ธาตุของดิน

ดินเป็นส่วนหนึ่งของเปลือกโลกที่พืชสามารถขึ้นเจริญเติบโตได้ ดินทั้งหมดพัฒนามาจาก หินที่สลายตัวผุพัง การทับถมของเถ้าภูเขาไฟและเศษพืชกับซากสัตว์กองทับถมกันอยู่ องค์ประกอบของดิน แบ่งออกเป็น 4 อย่าง คือ แร่ธาตุ อินทรียวัตถุ น้ำและอากาศ แร่ธาตุเป็นองค์ประกอบ ที่เป็นธาตุต่างๆ ซึ่งมีอยู่ในหินและแร่เป็นส่วนของเปลือกโลก เมื่อหินและแร่ธาตุนั้นเป็นองค์ประกอบ

องค์ประกอบทางแร่ธาตุของเปลือกโลก
เปลือกโลกคือ ส่วนที่เป็นแข็งอยู่ส่วนนอกสุดของโลก ประกอบไปด้วยหินอัคนีเป็นส่วนใหญ่ ประมาณ 95 เปอร์เซ็นต์ ที่มีหินตะกอนและหินแปรอยู่เป็นส่วนน้อย จากการวิเคราะห์ ตัวอย่างหินพบว่า ประกอบไปด้วย ธาตุที่ซ้ำกัน จากการศึกษาและวิเคราะห์พบว่า มีธาตุอยู่เพียง 8 ธาตุที่มีอยู่ ชนิดละมากกว่าร้อยละ 10 คือ ออกซิเจน ซิลิกอน อะลูมินัม เหล็ก แคลเซียม โซเดียม โพแทสเซียม และแมกนีเซียม และธาตุเหล่านี้รวมกันแล้วมีอยู่มากกว่า ร้อยละ 99 ของเปลือกโลก ธาตุออกซิเจน พบว่ามีอยู่มากที่สุด ประมาณเกือบครึ่งหนึ่ง ของส่วนที่เป็นเปลือกโลก แร่ที่พบว่ามีอยู่มาก จึงเป็น แร่ควอร์ตซ์ ซิลิเกต และอะลูมิโนซิลิเกต ของเหล็ก แมกนีเซียม แคลเซียม โซเดียม และโพแทสเซียม

หินและแร่ประกอบดิน
หินเป็นวัตถุที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ เป็นส่วนผสมของแร่ต่างๆรวมตัวกันจับกันเป็นก้อนแข็ง หินส่วนใหญ่ประกอบด้วยแร่หลายชนิด หินสามารถแบ่งออกได้เป็นประเภทใหญ่ๆได้ 3 ประเภท คือ
หินอัคนี เป็นหินที่เกิดจากการเย็นตัวและการแข็งตัวของของเหลวที่อยู่ลึกลงไปถึง ใจกลางโลก เรียกว่า หินหนืด
หินตะกอน คือหินซึงเกิดจากการทับถมกัน ของวัตถุที่ได้จากสารแขวนลอย หรือจากวัตถุที่ได้จากการตกตะกอน ของสารละลาย และวัตถุเหล่านั้นมักจะถูกกด หรืออัดแน่นเข้าด้วยกัน
หินแปร เป็นหินที่เกิดจากหินอัคนี หินตะกอนหรือินแปรที่เกิดมาก่อนแล้วก็ได้ ถ้ามีพลังงานสูงพอ ที่จะทำให้กลายเป็นหินแปร

[Aorrayong]

http://www.kmitl.ac.th/soilkmitl/chem/chem2.html


การสลายตัวผุพังและการเกิดดิน

การสลายตัวผุพัง หมายถึง การแตกสลักหักพัง และการเปลี่ยนแปลงสภาพ ของหินและแร่ โดยกระบวนการทางกายภาพ และทางเคมี กระบวนการทางกายภาพ เรียกว่ากระบวนการ แตกสลักหักพัง ส่วนกระบวนการทางเคมี เรียกว่า กระบวนการสลายตัว

กระบวนการสลายตัวผุพังทางกายภาพหรือการแตกสลักหักพัง
การปลี่ยนแปลงทางธรณีวิทยา เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและรุนแรง โดยเฉพาะการเกิด แผ่นดินไหว หรือการยกตัวขึ้นของผิวโลก และการงอตัวของชั้นดิน
การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ เมื่ออุณหภูมิสูงขึ้นในเวลากลางวัน และอุณหภูมิลดต่ำลง ในเวลากลางคืน การขยายตัวหรือการหดตัวของแร่ต่างๆก็ย่อมมีความแตกต่างกัน
กษัยการและการทับถม เป็นปรากฏการณ์ตามธรรมชาติ อันเกิดจากตัวการ โดยเฉพาะน้ำ น้ำแข็งและลม ที่ทำให้เกิดแตกแยกออกจากกัน การขัดสี การสึกกร่อน หรือการกัดกร่อน แล้วมีการพัดพาไปจึงไปเกิดทับถมในที่อีกแห่งหนึ่ง
อิทธิพลของพืช สัตว์และมนุษย์

กระบวนการสลายตัวผุพังทางเคมี
ปัจจัยที่มีผลต่อการสลายตัวผุพังทางเคมี
# น้ำและความชื้นในอากาศ เป็นปัจจัยที่มีความสำคัญมากที่สุด ต่อการสลายตัว ของหินและแร่ โดยก่อให้เกิดปฏิกริยาไฮโดรไลซีส
# ออกซิเจน มีความสำคัญต่อการสลายตัวของหินและแร่ทุกชนิด
# คาร์บอนไดออกไซค์ ไม่ทำให้หินหรือแร่ผุพังได้โดยตรง เนื่องจากก๊าซคาร์บอนไดออกไซค์ ทำปฏิกริยากับน้ำแล้วได้คาร์บอนิก

ปฎิกริยาการสลายตัวทางเคมี
# ปฏิกริยาการสลายตัวด้วยน้ำ
# ปฏิกริยาการเกิดน้ำผลึก
# การทำปฏิกริยากับกรด
# การทำปฏิกริยากับออกซิเจน
# ปฎิกริยาการละลาย

อัตราการสลายตัวและการพัฒนาของดิน
ความเป็นกรดของสารละลาย หมายถึง กรดH2CO3ที่มีอยู่ในน้ำฝน ที่เป็นการนำกรด มาสู่ดิน กับเป็นปัจจัยที่สำคัญเกี่ยวกับ การสลายตัวผุพังของแร่ในดิน
กลไกการสลายตัวของแร่
ลำดับเวลาของการเกิดขึ้นของแร่ การไหลของน้ำ มักจะป้องกันไม่ให้เกลือ ที่ละลายน้ำได้ดี เกิดการสะสมตัวขึ้น แต่ก็ยังช้าพอที่จะเปิดโอกาสให้ ซิลิกอน อะลูมินัม และแมกนีเซียมบางส่วน มารวมกันเป็นแร่ทุติยภูมิได้ ด้วยเหตุนี้ส่วนประกอบ ของดินเหนียวในดิน จะเปลี่ยนแปลงไปได้ตามกาลเวลา

[Aorrayong]

http://www.kmitl.ac.th/soilkmitl/chem/chem3.html


ดินที่เป็นปัญหา

ดินที่เป็นปัญหาใน ที่นี้ คือ ดินที่มีปัญหาเกี่ยวกับการเกษตร โดยเฉพาะเป็นปัญหา ที่มีผลกระทบต่อการเจริญเติบโตของพืช และการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ

ดินกรดจัดอันเกิดจากอะลูมินัม
มีสาเหตุมาจากธาตุอาหาร ที่เป็นพวกไอออนบวก และมีฤทธิ์เป็นด่างทั้งหลาย ถูกชะล้างออกไปจากดิน และอะลูมินัมเข้าไปแทนที่ไอออนบวก ที่เป็นด่างเหล่านั้น ทำให้ดินมี Al3+ ถูกดูดฃับไว้เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ดินเหล่านี้จึงอิ่มตัวด้วยอะลูมินัมเพิ่มมากขึ้น
การแก้ไขปรับปรุงดินกรดจัดที่มีอะลูมินัมสูง
# การเลือกชนิดและพันธุ์พืชที่ทนทานต่ออะลูมินัม
# การใส่ปูนเพื่อลดปริมาณอะลูมินัม

ดินกรดซัลเฟต
หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า ดินกรดจัด หรือ ดินปรี้ยวจัด ดินกรดประเภทนี้มีปัญหา มากกว่าดินกรดธรรมดา เพราะเป็นดินอยู่ในที่ลุ่ม ซึ่งใช้ทำนาปลูกข้าว
การปรับปรุงแก้ไขดินกรดซัลเฟต
# การชะล้างดินและการระบายน้ำ
# การขังน้ำ
# การใส่ปูน
# การใส่แมงกานีสไดออกไซด์ (MnO2)
# การใส่ปุ๋ยไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม
# การใช้พันธุ์พืชที่ต้านทาน

ดินเค็ม
คือ ดินที่มีเกลือละลายน้ำได้อยู่ในปริมาณสูง จนเป็นอันตรายต่อพืช การที่มีเกลือละลาย อยู่ในสารละลายดินมากเช่นนี้ ทำให้เกิด Osmotic pressure จนถึงระดับที่พืชดึงดูดน้ำ ไปจากดินได้ยากลำบากมากขึ้น
การปรับปรุงแก้ไขดินเค็ม
# การใช้พืชทนเค็ม
# การล้างดินด้วยน้ำชลประทาน

ดินพรุ
เป็นดินที่มีชั้นดินที่เป็นอินทรียวัตถุล้วนๆ แต่อาจมีความหนาของชั้นมากน้อยต่างกัน เกิดขึ้นบนตะกอนน้ำจืด น้ำกร่อย น้ำเค็ม หรือแอ่งทรายชายทะเล
แนวทางการปรับปรุงและการใช้ประโยชน์ในบริเวณดินพรุ
# การเลือกพื้นที่บริเวณดินพรุ ที่อาจพัฒนาเพื่อใช้ประโยชน์ในการเกษตรได้ ควรเป็นบริเวณ ที่มีชั้นดินอินทรีย์ มีความหนาไม่เกิน 1 เมตร ระดับน้ำใต้ดินลึกประมาณ 30 เซนติเมตร และมีความอุดมสมบูรณ์อยู่ในขั้นปานกลางหรือสูง
# การเตรียมพื้นที่ ควรบุกเบิกตัดไม้ที่มีอยู่ดั้งเดิม เฉพาะเท่าที่จำเป็นเท่านั้น
# การควบคุมระดับน้ำ จำเป็นต้องวางแผนป้องกันน้ำท่วม และระบายออกไป โดยจะต้องออกแบบ ให้มีโครงสร้างเหมาะสม
# การเลือกชนิดของพืชที่นำมาปลูก
# การใช้ปุ๋ยบำรุงดิน

[Aorrayong]

http://www.kmitl.ac.th/soilkmitl/chem/chem4.html


ดินกับมลภาวะ

ดิน คือ องค์ประกอบหลักของสิ่งแวดล้อมที่สำคัญอย่างหนึ่ง และเป็นทรัพยากรธรรมชาติ ที่จำเป็น เมื่อสูญเสียไปหรือเกิดมีมลภาวะขึ้นมา ไม่เพียงแต่ดินเท่านั้นที่เสื่อมโทรมลงไป แต่ส่วนอื่นๆ ของสิ่งแวดล้อมก็พลอยมีผลกระทบไปด้วย ตะกอนจากดินที่เกิดกษัยการ และสารเคมีที่ถูกชะล้างออกไปจากดิน หรือไปกับอนุภาคของตะกอน สามารถทำให้ อนุภาคของอากาศ น้ำ ทรัพยากรด้านชีวภาพลดน้อยลงได้

แหล่งที่ก่อให้เกิดมลภาวะ[color=darkblue]
วัสดุของเหลือจากการเกษตร ได้แก่ ของเหลือหรือของเสียที่อยู่ในรูปของปุ๋ย สารป้องกันกำจัดศัตรูพืช .....เศษเหลือจากพืช ของเสียจากสัตว์ และเศษซากพืชจากป่าไม้ สิ่งเหล่านี้ส่วนมากก่อให้เกิดประโยชน์ เมื่อมันกลับลงไปในดิน เช่น เศษเหลือของพืช และปุ๋ยคอก แต่เมื่อปฏิบัติไม่ถูกต้อง หรือปล่อยทิ้งไว้แล้ว หลายๆอย่างก็ก่อให้เกิดมลภาวะแก่ดิน
วัสดุของเสียจากอุตสาหกรรม
วัสดุของเสียจากอุตสาหกรรมทั้งหลาย ทำให้เกิดของเสียได้หลายอย่าง อาจจะเป็น วัสดุของเสียที่เป็นของแข็งได้แก่ กากแร่จากโรงงานถลุงแร่ ยิปซั่มจากโรงงานปุ๋ยฟอสเฟต ขี้เลื่อยจากโรงเลื่อย เศษผงเกือบจะทุกสิ่งทุกอย่างที่ทำขึ้นมา วัสดุก็อาจจะเป็นไม้ โลหะ ผ้า กระดาษ แก้ว ยาง พลาสติก หรือสิ่งอื่นๆอีก สารเคมีที่เกิดปฏิกริยาได้ ต้องให้ความสำคัญ เป็นพิเศษ
วัสดุของเสียจากโรงงานแปรรูปอาหาร
ของเสียจากโรงงานแปรรูปอาหารอาจจะอยู่ในรูปของแข็ง หรือของเหลวก็ได้ วัสดุของเสียเหล่านี้ ได้จากการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตรทั้งสิ้น จึงมีลักษณะ บางอย่างเฉพาะที่แตกต่างไปจากวัสดุของเสียจากอุตสาหกรรมประเภทอื่นๆ
วัสดุของเสียจากแหล่งชุมชน

ดินที่มีมลภาวะ
ดินเป็นเกลือจากมลภาวะ วัสดุของเสียที่มีปริมาณมากเกินไป สามารถละลายเกลือที่ละลายน้ำได้เพิ่มขึ้น ในดินได้เรื่อยๆ โดยส่วนที่เป็นเกลือ เข้ามาเป็นสารละลายในส่วนซึ่งเป็น ของเหลวของวัสดุของเสีย เมื่อส่วนที่เป็นของแข็งสลายตัว เกลือทั้งหลายสะสมอยู่ในดินได้ ต่อเมื่อจำนวนของเสีย ที่เพิ่มเข้าไปมีมาก เกินกว่าจำนวนที่ถูกเคลื่อนย้ายออกไปจากพืช
โลหะหนักทำให้ดินเสีย
ตามปกติดินก็มีโลหะหนักอย่างตะกั่ว สังกะสี ทองแดง และปรอทอยู่ แต่มีในปริมาณน้อย การที่มีธาตุเหล่านี้และโลหะหนักอื่นๆ เป็นจำนวนมากเกินไป กลับมีผลร้ายต่อสิ่งมีชีวิต และทำให้ดินปลอดจากสิ่งมีชีวิต มลภาวะจากโลหะหนักนับว่าร้ายแรง เพราะว่ามันคงทนอยู่ได้เป็นเวลาหลายๆสิบปี

ซากเครื่องจักรเครื่องยนต์
ซากเครื่องจักร เครื่องยนต์ มีส่วนทำให้เกิดมลภาวะทางน้ำ มีผู้นำเศษซากเครื่องจักร และเครื่องยนต์ไปทิ้งไว้ตามร่องน้ำ โดยคิดว่าเป็นการช่วยควบคุมกษยัการได้ ในความเป็นจริง ลำน้ำมักจะไหลผ่านชะล้างไปรอบๆ หรือผ่านซากไปแล้ว ก็เกิดกษัยการได้
เหมืองแร่

[kimzagass]

ใช่เลย.....เห็นไหม.....บอกแล้วบ่ฟัง......ใครเถียง - ใครเถียง




แหล่งที่ก่อให้เกิดมลภาวะ
วัสดุของเหลือจากการเกษตร ได้แก่ ของเหลือหรือของเสียที่อยู่ในรูปของปุ๋ย สารป้องกันกำจัดศัตรูพืช .....

เศษเหลือจากพืช ของเสียจากสัตว์ และเศษซากพืชจากป่าไม้ สิ่งเหล่านี้ส่วนมากก่อให้เกิดประโยชน์ เมื่อมันกลับลงไปในดิน เช่น เศษเหลือของพืช และปุ๋ยคอก

แต่เมื่อปฏิบัติไม่ถูกต้อง หรือปล่อยทิ้งไว้แล้ว หลายๆอย่างก็ก่อให้เกิดมลภาวะแก่ดิน