การผสมปุ๋ยเคมีใช้เอง

ประโยชน์ที่ได้จากการผสมปุ๋ยเคมีใช้เอง

รัฐสามารถลดการนำเข้าจากทั้งหมดปีละ 3.6 ล้านตัน/ปี (เป็นสูตรสำเร็จ 1.8 ล้าน
ตัน) จึงทำให้ลดเงินตราต่างประเทศ จากการนำเข้าปุ๋ยสำเร็จที่มีสารตัวเติม 4,320
ล้านบาท/ปีและลดค่าใช้จ่ายซื้อสารตัวเติมในประเทศ 3,240 ล้านบาท ซึ่งการลดค่า
นำเข้า ค่าเก็บโกดัง ค่าขนส่งทั่วประเทศ ค่าดอกเบี้ย ค่าบรรจุ ฯลฯ ที่เกษตรกรจ่าย ปีละ
1,620 ล้านบาท

สารตัวเติม ได้แก่ ดินทราย ดินขาว ยิบซั่ม ฯลฯ ที่รวมอยู่ในปุ๋ยสูตรสำเร็จแต่ขายราคา
เดียวกัน ถ้าเกษตรกรผสมปุ๋ยเคมีใช้เองเพียง 20% ของจำนวนปุ๋ยที่ใช้ทั้งประเทศ จะลด
ค่าใช้จ่ายสารตัวเติมถึงปีละ 1,840 ล้านบาท และปุ๋ยผสมใช้เองถูกกว่าปุ๋ยสำเร็จถึงตัน
ละ 1,000-1,500 บาท

        
การผสมปุ๋ยเคมีสูตรต่างๆ ใช้เองคือการนำแม่ปุ๋ยสูตร 18-46-0, ปุ๋ยสูตร 46-0-0
และปุ๋ยสูตร 0-0-60 มาผสมให้เข้ากันตามตารางผสมปุ๋ยที่กรมวิชาการเกษตรจัดทำขึ้น
และสามารถผสมได้ทุกสูตรที่มีขายในท้องตลาด

อุปกรณ์
เครื่องชั่งขนาด 25-50 กก., พลั่วหรือจอบ, ถังและขันพลาสติค, แม่ปุ๋ย

ขั้นตอนการผสมปุ๋ย
เลือกสูตรและอัตราการใช้กับพืชจากคำแนะนำ คำนวณหาปริมาณ และชั่ง แม่ปุ๋ยแต่ละชนิดจากตาราง
นำแม่ปุ๋ยที่ชั่งได้เทลงบนพื้นเรียบและแห้ง ใช้จอบ, พลั่ว ผสมคลุกเคล้าปุ๋ยในกองให้เข้ากัน นำบรรจุ
กระสอบเพื่อขนย้ายไปไร่นา การหว่านหรือใส่ต้องใส่ปริมาณน้อยกว่าเดิมเพราะไม่มีสารตัวเติม

ข้อดี

• ตัดปัญหาเรื่องปุ๋ยปลอม/ปุ๋ยไม่ได้มาตรฐาน
• ใช้ปุ๋ยราคายุติธรรม มีทางเลือกเพิ่มขึ้น
• สูญเสียน้อยกว่า เพราะลงทุนถูกกว่า
• ถ้าชำนาญสามารถปรับสูตรได้
• มีอำนาจในการต่อรองราคา
• มีปุ๋ยใช้ทันเวลา

ข้อจำกัด

• เสียเวลาผสม (10 กระสอบ ใช้เวลาประมาณ 30 นาที)
• ผสมแล้วควรใช้ให้หมดใน 30 วัน
• แม่ปุ๋ยมีขายไม่ครบทั้ง 3 ชนิด
• แหล่งขายแม่ปุ๋ยมีน้อย
• ต้องอ่านเข้าใจจึงทำได้
• ต้องมีตารางผสมปุ๋ย

     ปุ๋ยที่ขายในท้องตลาดและสารตัวเติม

     การใช้แม่ปุ๋ยผสมคิดจาก 100 กิโลกรัม

สนใจเอกสารติดต่อขอได้สำนักวิจัยและพัฒนาข้าว กรมการข้าว โทร 0-2579-7515
หรือหน่วยงานของกรมการข้าวที่อยู่ใกล้บ้านท่าน


www.brrd.in.th/rkb/data.../rice_xx2-04_manage_004.html -

การผสมแม่ปุ๋ยใช้เอง

ปัจจุบัน เกษตรกรที่มีอาชีพในการทำสวน เช่น ยางพารา  ปาล์มน้ำมัน  ไม้ผล ต่าง ๆ ไม้ดอก ไม้ประดับและพืชผัก มีความต้องการที่จะเพิ่มผลผลิต ให้สูงขึ้นทั้งสิ้น ซึ่งในการที่จะเพิ่มผลผลิต     นอก จากเกษตรกรจะใช้พืชพันธุ์ที่ดีแล้ว การดูแลบำรุงรักษา ก็ต้องมีการใช้ปุ๋ยเคมี ที่ดีด้วย จากปัญหาปุ๋ยเคมีที่จำหน่ายในท้องตลาดมีราคาแพง เกษตรกรจึงควรที่จะ ลดต้นทุนการผลิตโดยการผสมปุ๋ยเคมีขึ้นใช้เอง เพื่อให้เกิดผลกำไรมากขึ้น นอกจาก นี้ยังทำให้เกษตรกรมีความมั่นใจได้ว่าปุ๋ยเคมีที่เกษตรกรผสมขึ้นมาเอง มีคุณภาพ และปริมาณธาตุอาหารตรงตามที่ต้องการ และไม่ปลอมแน่นอน     ปุ๋ยผสม หมายถึง ปุ๋ยเคมีที่มีธาตุอาหารอยู่ตั้งแต่ 2 ธาตุขึ้นไป โดยการนำอาแม่ ปุ๋ยชนิดต่าง ๆ มาผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน โดยมีธาตุอาหารตรงตามเกรดหรือสูตรที่ เกษตรกรต้องการ     แม่ปุ๋ย หมายถึง ปุ๋ยเคมีที่นำมาใช้ในการทำปุ๋ยผสม โดยแม่ปุ๋ยเคมีอาจเป็นปุ๋ยเชิง เดี่ยวหรือปุ๋ยเคมีที่ใช้ธาตุอาหารรับรองแก่ พืชเพียงธาตุเดียว หรือ 2 ธาตุ คือ ไนโตรเจนฟอสฟอรัส และโปตัสเซี่ยม ชนิดของแม่ปุ๋ยเคมีที่ให้ปริมาณธาตุอาหารรับรอง - ธาตุอาหารไนโตรเจน (N) ได้แก่ แอมโมเนียมซัลเฟต (21-0-0) แอมโมเนียคลอไรด์ (25-0-0) แอมโมเนียมไนเตรท(34-0-0) ยูเรีย (46-0-0)     - ธาตุอาหารฟอสฟอรัส (P) ได้แก่ ร๊อคฟอสเฟต (0-3-0) ซูเปอร์ ฟอสเฟต (0-20-0) ดับเบิ้ลซุปเปอร์ฟอสเฟต (0-40-0) ทริปเปิ้ลซุป เปอร์ฟอสเฟต (0-46-0)     - ธาตุอาหารโปตัสเซี่ยม (K) ได้แก่ โปตัสเซี่ยมซัลเฟต (0-0-50) โปตัสเซี่ยมคลอไรด์ (0-0-60)     - ธาตุอาหารไนโตรเจน (N) และฟอสฟอรัส (P) ได้แก่ ไดแอมโมเนียม ฟอสเฟต (18-46-0) โมโนแอมโมเนียฟอสเฟต (11-52-0)     - ธาตุอาหารไนโตรเจน (N) และโปตัสเซี่ยม (K) ได้แก่ โปตัสเซี่ยมไน เตรท (13-0-46) วิธีการผสมปุ๋ยเคมี เมื่อเกษตรกรทราบแล้วว่าจะต้องใช้ปุ๋ยเคมีชนิดใด และน้ำหนักสุทธิที่จะใช้เท่าใด แล้ว ก็นำมาผสมกัน เกษตรกรควรรู้วิธีผสมและวัสดุอุปกรณ์อื่น ๆ ที่ต้องใช้คือ    1. ควรผสมบนพื้นปูนซิเมนต์ที่แห้ง หรือบนพื้นดินที่เรียบมีผ้าใบรองพื้น 2. ควรผสมไม่เกินครั้งละ 200 กิโลกรัม เพราะจะทำให้ปุ๋ยผสมคลุกเคล้าไม่ ทั่วถึง 3. อุปกรณ์ที่ใช้ในการผสมควรแห้ง เช่น จอบ พลั่ว หากต้องการปริมาณมาก ควรใช้เครื่องปูนซีเมนต์ หรือเครื่องผสมอาหารสัตว์ขนาดเล็กที่ได้ 4. ให้เทแม่ปุ๋ยที่จะผสมจำนวนมากให้อยู่ด้านล่าง ส่วนปริมาณน้อยให้ไว้ชั้น บนขึ้นมาตามลำดับ ผสมคลุกเคล้าให้เข้ากันแล้วจึงนำไปใช้ทันที การเก็บรักษา 1. เมื่อใช้ปุ๋ยเคมีไม่หมดให้เก็บไว้ในกระสอบพลาสติกสานชั้นนอก โดยชั้นใน มีถุงพลาสติกใสเรียบร้อยหรือมัดปากถึงชั้นในและนอกให้แน่นสนิท 2. ควรเก็บไว้ในที่ร่ม และแห้ง ไม่โดนแสงแดดและฝน 3. หากวางบนพื้นปูนซีเมนต์ควรมีไม้รองรับ ตัวอย่างการคำนวณปุ๋ยผสม ถ้าหากต้องการปุ่ยผสมสูตร 20-8-20  โดยใช้แม่ปุ๋ย 3 ตัว ดังกล่าว วิธีการคำนวน คำนวณหา % ฟอสฟอรัส ก่อน 8 % ฟอสฟอรัส ใช้แม่ปุ๋ยไดแอมฯ  = 8x100  = 17.4  กก.                                                                 แม่ปุ๋ยไดแอมฯ 17.4 กก. มีไนโตรเจนติดมาด้วย = 18 x 17.4 = 3.1 กก.                                                                                   ดังนั้น นำไนโตรเจน 3.1 กก. ไปหักออกจากไนโตรเจน 20 % จากสูตรที่ต้อง การผสม ไนโตรเจนยังขาดอีก 16.9 กก. (20-3.1=16.9 กก.) เอาไป คำนวณหาจากแม่ปุ๋ยยูเรีย                     ต้องการไนโตรเจน 16.9 กก. ใช้ยูเรีย 16.9x100 = 36.7 กก.                                                                               และต้องการโพแทสเซี่ยม 20% ใช้โพแทสเซี่ยมคลอไรด์ 20x100=33.3 กก.                                                                                    ดังนั้น เพื่อให้ได้ปุ๋ยผสมที่มีธาตุอาหารไนโตรเจน 20 กก. ฟอสฟอรัส 8 กก. และโพแทสเซี่ยม 20 กก. หรือสูตร 20-8-20 จะต้องใช้แม่ปุ๋ย                                   - ปุ๋ยไดแอมโมเนียมฟอสเฟต  =  17.4  กก. - ปุ๋ยยูเรีย             =   36.7  กก.  - ปุ๋ยโพแทสเซี่ยมคลอไรด์   =   33.3  กก.                                 รวมน้ำหนักปุ๋ยผสม          87.4  กก.         เนื่องจากน้ำหนักปุ๋ยที่ผสมได้ไม่ครบ 100 กก. แสดงว่าปุ๋ยผสมที่ได้ มีสูตรสูงกว่า ที่กำหนดไว้ ดังนั้น เมื่อนำปุ๋ยผสมนี้ไปใช้ก็ต้องลดอัตราปุ๋ยที่ควรจะใช้โดยวิธีคำนวณ เช่น  ถ้าใช้ปุ๋ยสูตร 20-8-20 ต้นยางอายุ 15 เดือน ที่ปลูกในเขตปลูกยางเดิม เป็นดินร่วน ใช้อัตรา 150 กรัม/ต้น แต่เมื่อใช้ปุ๋ยผสมเองจะต้องใส่เพียง 130  กรัม/ต้น เท่านั้น                    การคำนวณ น้ำหนักปุ๋ย  100 กก. ใช้อัตรา  = 150  กรัม น้ำหนักปุ่ย 87.4 กก. ใช้อัตรา = 150x87.4 = 131.10 กรัม/ต้น                                                                                    หรือประมาณ  130  กรัม/ต้       http://web.ku.ac.th/agri/fertilizer/table.htm    อุปกรณ์ เครื่องชั่งขนาด 25-50 กก., พลั่วหรือจอบ, ถังและขันพลาสติค, แม่ปุ๋ย ขั้นตอนการผสมปุ๋ย              เลือกสูตรและอัตราการใช้กับพืชจากคำแนะนำ คำนวณหาปริมาณ และชั่ง แม่ปุ๋ยแต่ ละชนิดจากตาราง นำแม่ปุ๋ยที่ชั่งได้เทลงบนพื้นเรียบและแห้ง ใช้จอบ, พลั่ว ผสม คลุกเคล้าปุ๋ยในกองให้เข้ากัน นำบรรจุกระสอบเพื่อขนย้ายไปไร่นา การหว่านหรือใส่ ต้องใส่ปริมาณน้อยกว่าเดิมเพราะไม่มีสารตัวเติม ข้อดี ตัดปัญหาเรื่องปุ๋ยปลอม/ปุ๋ยไม่ได้มาตรฐาน ใช้ปุ๋ยราคายุติธรรม มีทางเลือกเพิ่มขึ้น สูญเสียน้อยกว่า เพราะลงทุนถูกกว่า ถ้าชำนาญสามารถปรับสูตรได้ มีอำนาจในการต่อรองราคา มีปุ๋ยใช้ทันเวลา ข้อจำกัด เสียเวลาผสม (10 กระสอบ ใช้เวลาประมาณ 30 นาที) ผสมแล้วควรใช้ให้หมดใน 30 วัน แม่ปุ๋ยมีขายไม่ครบทั้ง 3 ชนิด แหล่งขายแม่ปุ๋ยมีน้อย ต้องอ่านเข้าใจจึงทำได้ ต้องมีตารางผสมปุ๋ย

bio5thailand.igetweb.com/index.php?mo=3&art=314836 -

หน้าถัดไป (2/2)