การเลี้ยงชันโรงบ้านสู่เกษตรกร
ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริได้ดำเนินการศึกษาวิจัย และทดลองมาอย่างต่อเนื่องกว่า 30 ปีมีองค์ความรู้มากมายหลากหลายด้านที่จะถ่ายทอดสู่ประชาชน ได้นำไปปฏิบัติ และจากความร่วมมือระหว่าง สำนักงาน กปร. และสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ที่ได้ทำข้อตกลงในการขยายผลสำเร็จจากศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริเผยแพร่ไปยังเกษตรกรและประชาชนทั่วไป
ในขณะเดียวกันได้มีการถ่ายทอดเทคโนโลยีและองค์ความรู้จากผลงานวิจัยสู่ชุมชน เรื่องการเลี้ยงชันโรงบ้าน เพื่อเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรไปยังศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริโดยในช่วงปี 2552 ที่ผ่านมาได้มีการดำเนินการถ่ายทอดสู่เกษตรกร รวม 236 ราย จากศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ 3 แห่ง ประกอบด้วย ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดจันทบุรี ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทรายอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดเพชรบุรี และศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดสกลนคร
โดยศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดจันทบุรี มีผู้เข้าร่วมโครงการ 70 คน เป็นเกษตรกรในพื้นที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบน อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดจันทบุรี เจ้าหน้าที่ศูนย์ฯ ที่เกี่ยวข้อง และเกษตรกรที่เข้ารับการอบรมในโครงการต้นกล้าอาชีพของสำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทรายอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดเพชรบุรี มีผู้เข้าร่วมโครงการ 79 คน ประกอบด้วย เกษตรกรเจ้าหน้าที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทรายอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
และศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดสกลนครมีผู้เข้าร่วมโครงการ 87 ราย ประกอบด้วยเกษตรกรจากจังหวัดสกลนคร ผู้เข้าร่วมอบรมต้นกล้าอาชีพและเจ้าหน้าที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
สำหรับชันโรงหรือผึ้งจิ๋วนั้น เป็นผึ้งพื้นเมืองของไทยทำหน้าที่ผสมเกสรพืชทางการเกษตร พบได้ทุกภูมิภาคของประเทศไทย แต่ปัจจุบันประชากรของผึ้งจิ๋วในธรรมชาติมีจำนวนลดลง ซึ่งเป็นผลจากการขาดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับความสำคัญของผึ้งจิ๋ว รวมทั้งการทำลาย เผาป่าซึ่งเป็นที่อยู่อาศัยของผึ้งและการใช้สารเคมีเพื่อกำจัดแมลงศัตรูพืช
ประโยชน์จากการเลี้ยงผึ้งจิ๋ว นอกจากจะช่วยผสมเกสรพืชทางเกษตรแล้วภายในรังของผึ้งจิ๋วประกอบ ไปด้วยน้ำผึ้ง เกสร ผึ้งและชันผึ้ง (โปร โปลิส) ด้วย น้ำผึ้งของผึ้งจิ๋วมีจำนวนน้อยมากเมื่อเปรียบเทียบกับผึ้งชนิดอื่น ๆ ราคาจึงแพงกว่าหลายเท่าตัว น้ำผึ้งของผึ้งจิ๋วมีสีคล้ำกว่าน้ำผึ้งปกติ เนื่องจากผึ้งจิ๋วจะเก็บน้ำหวานจากดอกไม้หลายชนิด และภายในถ้วยน้ำผึ้งก็มีส่วนผสมของยางไม้ซึ่งมีสีคล้ำ ทำให้น้ำผึ้งมีสีเข้มไปด้วย ซึ่งต่างจากผึ้งที่จะเก็บเกี่ยวน้ำหวานจากดอกไม้เฉพาะที่ชอบ หรือให้น้ำหวานมากเท่านั้น สำหรับชันผึ้ง (โปรโปลิส) ในผึ้งจิ๋วจะมีจำนวนมากกว่ารังผึ้งทั่วไป เพื่อใช้สร้างรัง โดยการนำไปอุดตามรอยโหว่ รอยแตก หรือสำหรับสร้างชั้นป้องกันภัยโดยการปิดทับชันผึ้งหลายชั้นโดยเฉพาะปากทางเข้าออก ทำให้บริเวณนั้นเหนียวเหนอะหนะจึงป้องกันการบุกรุกของศัตรูจากภายนอกได้ดี
การเลี้ยงผึ้งจิ๋วนอกจากจะเลี้ยงเอา ไว้ผสมเกสรของพืชเป้าหมายแล้ว ยังให้ผลิตภัณฑ์ คือชันผึ้งเหลวในรัง ที่สามารถเก็บรวบรวมมาใช้เป็นสมุนไพรได้ด้วย เพราะตัวผึ้งจิ๋วจัดเป็นตัวสกัดสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพได้ดี โดยมีน้ำย่อยและสัญชาตญาณรู้ว่าพืชชนิดใด ส่วนใดมีสารที่นำมาฆ่าเชื้อโรคในรังของผึ้งจิ๋วได้ ผึ้งจิ๋วมีพฤติกรรมออกเก็บรวบรวมชันผึ้งเหลวทุกวัน และสามารถบังคับ ผึ้งจิ๋วออกหากินในรัศมีไม่เกิน 300 เมตรได้ โดยรอบ ๆ ปลูกพืชสมุนไพรที่คัดเลือกว่ามีสารออกฤทธิ์ทางยาจะเป็นการดียิ่งขึ้น เพราะเมื่อนำน้ำผึ้งชนิดนี้มาผสมกับพืชสมุนไพรเป็นตัวยา สมุนไพรไทยก็จะมีคุณภาพมากยิ่งขึ้น
นับได้ว่าการเผยแพร่องค์ความรู้เกี่ยว กับผึ้งจิ๋วที่กำลังเป็นที่สนใจของเกษตรกรในขณะนี้นั้นจะเป็นทางเลือกในการสร้างรายได้ให้แก่เกษตรกรอีกทางหนึ่งที่ไม่เพียงแต่เพิ่มรายได้แต่ยังช่วยเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรและการอนุรักษ์ผึ้งจิ๋วให้มีปริมาณมากขึ้น อีกด้วย.
tidtangkaset@dailynews.co.th
ที่มา : เดลินิวส์
สงวนลิขสิทธิ์โดย © ++kasetloongkim.com++ All Right Reserved.
ครั้ง 
