ผลิตแป้งขนม....จากต้นสาคู แปรรูปผลผลิตสู่ธุรกิจชุมชน
ปาล์มสาคู หรือต้นสาคู เป็นพืชตระกูลปาล์มอีกชนิดหนึ่งที่ขึ้นอยู่ตามธรรมชาติใน พื้นที่ชุ่มน้ำเขตร้อนชื้น โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคใต้ของบ้านเรา
จากการสำรวจพบว่ามีป่าสาคู ประมาณ 1,500 ไร่ ใน จังหวัดนครศรีธรรมราช ที่ยังคงมีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตของคนชนบทในแต่ละวัน เพราะป่าสาคูเป็นแหล่งหากิน ที่อยู่อาศัย หลบซ่อน และขยายพันธุ์ของสัตว์น้ำเป็นอย่างดี
...รศ.นิพนธ์ ใจปลื้ม อาจารย์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช ไสใหญ่ บอกว่า...ได้ศึกษาฟื้นฟูป่าสาคูเพื่อธุรกิจชุมชนและการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยพบว่าสาคูมีประโยชน์ในหลายๆด้าน ปัจจุบันเกษตรกรจะใช้ต้นสาคูมาแปรรูปเป็นแป้งสาคู 1 ต้น จะได้แป้งประมาณ 100 กิโลกรัม ขายแป้งได้กิโลกรัมละ 40 บาท แป้งสาคูสามารถใช้เป็นส่วนประกอบของอาหารหรือใช้ทำขนมได้หลายชนิด เช่น ขนมลอดช่อง คุกกี้ ขนมหน้า แตก ขนมจีน ฯลฯ
...อีกทั้งรสชาติขนมที่ทำจากแป้งสาคูจะมีเนื้อเหนียวนุ่มไม่ติดฟัน และยังมีประโยชน์ต่อร่างกายมาก เนื่องจาก แป้งสาคูมีเส้นใยสูง และเป็น อาหารที่ปลอดจากสารเคมีอย่างแท้จริง ปลอดภัยต่อผู้บริโภค เมื่อนำแป้งสาคูไปแปรรูปเป็นอาหารดังกล่าวแล้วมีมูลค่า เพิ่มขึ้นหลายเท่าตัว...
รศ.นิพนธ์ บอกอีกว่า...ขั้นตอนและวิธีการทำแป้งจากต้นสาคู ให้เลือกต้นสาคูที่แก่และเหมาะสม โดยสังเกตได้ จากดอกของต้นสาคูงอกขึ้นที่ยอด หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า "เขา กวาง" จากนั้นโค่นต้นสาคูด้วยเลื่อยหรือขวานตามความเหมาะสม แล้วหั่นต้นสาคูให้เป็นท่อน ปอกเปลือกออกให้หมด นำเนื้อสาคูมาไสด้วยไม้ไสที่เป็นไม้กระดานที่มีตะปูตอกไว้ ลักษณะคล้ายแปรงสีฟัน ไสหรือขูดเนื้อสาคูยุ่ยมีลักษณะคล้ายขี้เลื่อย นำส่วนที่ได้มา ใส่ผ้ากรองซึ่งเป็นผ้าขาวบาง บีบแรงๆจะสังเกตว่ามีน้ำสีขาวขุ่นออกมา
จากนั้นรอให้น้ำที่มีแป้งอยู่ตกตะกอนจนมีแป้งอยู่ที่ก้นกะละมัง รินน้ำทิ้งและเปลี่ยนน้ำ คนให้แป้งลอย แล้ว รอให้ตก ตะกอนอีกครั้งเพื่อแยกสิ่งสกปรกออก จนกว่าจะได้แป้งที่สะอาด แล้วนำไป เก็บหรือนำไปตากแดดเป็นแป้งผง และทำเป็นเม็ดเพื่อรอการจำหน่ายหรือใช้ต่อไป
นอกจากนี้ ใบสาคูก็สามารถนำไป ทำเป็นวัสดุห่ออาหารในการปิ้งย่าง หรือนึ่ง ได้อีกด้วย ส่วนที่เหลือจากเนื้อในลำต้น (กาก) นำมาทำปุ๋ย ซึ่งเป็นการใช้ประโยชน์ทางอ้อม
ต้นสาคู ถือว่า...มีประโยชน์อีกมากมาย ต้องช่วยกันดูแลและอนุรักษ์ ไม่ให้หมดไป ทั้งยังให้เยาวชนได้เห็นถึงคุณค่าสร้างจิตสำนึกให้หวงแหน นำ มาประกอบอาชีพ สร้างรายได้เสริม เป็นการสืบทอดภูมิปัญญาชาวบ้านอีกด้วย
ผู้สนใจข้อมูลในการแปรรูปต้นสาคูสู่ธุรกิจชุมชน เพิ่มเติม กริ๊งกร๊างหา รศ.นิพนธ์ ใจปลื้ม 0-7577-3131 ต่อ 112 มือถือ 08-9744-7421 ในเวลาราชการ.
ไชยรัตน์ ส้มฉุน
ที่มา : ไทยรัฐ